اختلال یادگیری در دانش آموزان تیزهوش

گرد آورنده

علی اکبر زارع مقدم

کارشناس ارشد روانشناسی عمومی 

مقدمه

تیزهوشی الزاماً مساوی  پیشرفت تحصیلی نیست. بخش کوچکی از کودکان تیزهوش،عملکردی  کاملأ ضعیف دارندکه به آن ها کم پیشرفت می گویند.در مورد این که چرا این کودکان علیرغم داشتن هوش بالا در یادگیری موفق نیستند و مدرسه را ترک می کنند، نظرات متفاوتی  وجود دارد. سیمای شخصیتی ترک تحصیل کنندگان نشانگر این موضوع نیست که آنها مخالف با یادگیری هستند بلکه در عوض این ماهیت مدرسه است که ممکن است مانع مهمی به حساب آید (کاکاوند ،1385).

از گذشته دور بسیاری از متخصصان تربیتی بر این باور بودند که تیزهوشی و اختلال های ویژه در یادگیری با هم همراه نمی باشند . اما امروزه این دیدگاه پذیرفته شده است که یک فرد می تواند ویژگی هر دو گروه را داشته باشد .                                                                                              با این وجود هنوز دانش آموزان تیزهوشی که دارای اختلال های یادگیری می باشند به طور فراوان در مدارس عادی وجود دارند ( یار محمدیان،1387).

با توجه به این که امروزه 2 تا 10 درصد از دانش آموزانی که از برنامه های تیزهوشان استفاده می کنند دارای اختلال های یادگیری ویژه می باشند(آدریانا،2001) پژوهش های فراوانی در این زمینه صورت گرفته که به برخی از آن ها اشاره خواهیم کرد.

هوش

در مورد مفهوم انتزاعی هوش توافق علمی وجود ندارد . تا به حال تعاریف گوناگونی در مورد این مفهوم با اهمیت ارائه شده است که هر کدام به تنهایی کافی نیستند . به هر حال ، می توان به سه مولفه اشاره کرد که اکثریت متخصصان بر سر آن توافق دارند :

1- توانایی پرداختن به مسایل انتزاعی بیش از امور عینی

2- توانایی حل مساله - درگیر شدن در موقعیت های تازه و جدید

3- توانایی فراگیری-به ویژه فراگیری و استفاده از امور انتزاعی مشتمل بر واژه ها و نماد های دیگر (کاکاوند،1385).

به اعتقاد الیتس (1982) هوش عبارت است از رفتارهای سازشی فرد با برخی از اجزای مساله گشایی مشخص می شود و هدایت گر آن فرایندها و عملکردهای شناختی است.

تعریف تیزهوشی

در موردتعریف  تیزهوشی اتفاق نظر اندکی وجود دارد . برای مثال ، تیزهوشی به عنوان هوش عمومی بالا ، داشتن توانایی و استعداد بالا در حوزه تحصیلی خاص و تعامل میان توانایی و استعداد بالا ،تعهد به تکلیف و خلاقیت تعریف شده است (برودی[1] و میلز[2] ،1997).

  شاید آن چیزی که باعث عدم توافق بر سر تعریف تیزهوشی شده است ، عدم توافق بر سر این موضوع است که هوش چیست اما یک تعریف چند بعدی درباره تیزهوشی به وسیله مارلند پیشنهاد شده که به وسیله بسیاری از گروه های آموزشی و نظام های مدرسه ای پذیرفته شده است ، مارلند توصیف می کند که کودک پر استعداد یا تیزهوش کسی است که پیشرفت یا توانایی بالا در حوزه های شش گانه زیر داشته باشد: توانایی هوش کلی ، استعداد تحصیلی ویژه ، خلاقیت ، توانایی رهبری ، توانایی روانی - حرکتی و هنرهای نمایشی -دیداری(کاکاوند، 1385).

[1] - Brody

[2] - Mills